03 Gor 2019
Roedd Grŵp Cymorth Cymdeithas Facwlaidd Aberdaugleddau yn codi stêm yr wythnos hon wedi iddynt gael eu gwahodd i gymryd rhan mewn Diwrnod Ymgyfarwyddo a drefnwyd gan Trafnidiaeth Cymru.
Aeth aelodau’r grŵp ar y trên am daith awr o hyd o Aberdaugleddau i Gaerfyrddin i brofi rhai o’r gwasanaethau cymorth sydd ar gael wrth deithio ar drenau Trafnidiaeth Cymru i rai sy’n colli golwg a’r rhai sydd ag anableddau eraill.
Cafodd y grŵp gwmni Geraint Morgan, rheolwr materion cymunedol Trafnidiaeth Cymru ar y daith. Yn ystod un o’u cyfarfodydd misol diweddar, aeth Geraint i ymweld â’r grŵp i siarad â’r aelodau am y cymorth sydd ar gael i unrhyw un â nam ar y golwg sy’n defnyddio’r trên. Yn ogystal, rhoddodd wahoddiad i'r grŵp roi cynnig arni eu hunain.
Roedd y daith yn rhan o gyfres o ddigwyddiadau a gynhaliwyd ledled y DU fel rhan o’r Wythnos Facwlaidd sy’n rhedeg o Fehefin 24-30. Bellach yn ei phumed blwyddyn, trefnir yr Wythnos Facwlaidd gan y Gymdeithas Facwlaidd i godi ymwybyddiaeth o glefyd macwlaidd. Eleni, mae’r Gymdeithas yn amlygu pa mor bwysig yw ariannu ymchwil i ganfod gwellhad.
Clefyd macwlaidd yw prif achos colli’r golwg yn y DU. Ar hyn o bryd mae’n effeithio ar bron i 1.5 miliwn o bobl ac mae llawer mwy mewn perygl. Gall y clefyd gael effaith andwyol ar fywydau pobl, gan olygu nad ydynt yn gallu gyrru, darllen na gweld wynebau. Mae llawer o bobl sy’n cael eu heffeithio yn disgrifio colli eu golwg yn debyg i brofedigaeth. Does dim gwellhad ac ni ellir trin y rhan fwyaf o fathau'r clefyd. Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig â heneiddio (DMH) yw ffurf fwyaf cyffredin clefyd macwlaidd, sy’n effeithio ar fwy na 600,000 o bobl, sydd fel arfer dros 50 oed.
Dywedodd Madeline Roberts, arweinydd Grŵp Cymorth Cymdeithas Facwlaidd Aberdaugleddau: “Pan ofynnodd Geraint a fydden ni’n hoffi gweld sut mae’r gwasanaeth cymorth wrth deithio’n gweithio, roedden ni’n meddwl ei fod yn syniad gwych.
“Rydw i’n teithio’n aml ar y trên ar fy mhen fy hun, ond dydy llawer o’r grŵp ddim yn ei ddefnyddio’n rheolaidd neu heb deithio ar y trên ers peth amser. Yn syml, nid yw rhai ohonynt yn teimlo’n ddigon hyderus i wneud. Ond mae cymaint o help a chymorth ar gael os ydych ei angen a does dim byd yn ormod o drafferth i’r staff.
“Gwych hefyd oedd ein bod wedi cael gwneud hyn yn ystod yr Wythnos Facwlaidd a manteisio ar y cyfle i godi ymwybyddiaeth o glefyd macwlaidd a rhannu’r neges â chymaint o bobl tra oeddem ni yno.”
Dywedodd Geraint Morgan, rheolwr materion cymunedol Trafnidiaeth Cymru: “I lawer o bobl sy’n colli eu golwg, mae trafnidiaeth gyhoeddus yn ffordd bwysig o allu teithio - i’r gwaith, ar gyfer dibenion hamdden neu i gyfarfod teulu a ffrindiau. Y nod ar gyfer ein sgyrsiau cymorth wrth deithio a’n teithiau ymgyfarwyddo yw helpu i godi ymwybyddiaeth o'r cymorth y gellir ei ddarparu wrth deithio ar y trên.”
Aeth yn ei flaen; “Mae'r teithiau ymgyfarwyddo’n cynnig cyfle i bobl gael profiad o deithio ar drên gyda’r bwriad o roi gwybodaeth a hyder iddynt deithio eto yn y dyfodol.”
I gael rhagor o wybodaeth am y gwasanaethau cymorth wrth deithio sydd ar gael gan Trafnidiaeth Cymru, ewch i https://trc.cymru/gwybodaeth/teithwyr/teithio-hygyrch/cymorth-i-archebu
Mae Grŵp Cymorth Cymdeithas Facwlaidd Aberdaugleddau yn cyfarfod ar ddydd Iau cyntaf pob mis, 2-4pm, yn Llyfrgell a Chanolfan Groeso Aberdaugleddau, Cedar Court, Parc Busnes Havens Head, Aberdaugleddau SA73 3LS.
I gael rhagor o wybodaeth am y grŵp, cysylltwch ag Adele Francis, Rheolwr Rhanbarthol y Gymdeithas Facwlaidd, ar 01639 843236 / 07494 468007 neu anfonwch ebost at adele.francis@macularsociety.org
I gael rhagor o wybodaeth am glefyd macwlaidd, ffoniwch y Gymdeithas Facwlaidd ar 0300 3030 111 neu anfonwch ebost at help@macularsociety.org
Nodiadau i olygyddion
Nodiadau i olygyddion:
Bob dydd, bydd tua 300 o bobl yn cael diagnosis o glefyd macwlaidd. Hwn yw prif achos colli’r golwg yn y DU. Mae clefyd macwlaidd yn greulon ac yn eich ynysu. Mae’n dwyn eich golwg, eich annibyniaeth, a’ch gallu i wneud y pethau yr ydych yn eu mwynhau.
Gall effeithio ar bobl o unrhyw oedran - hyd yn oed plant - ond nid oes digon o wybodaeth am y rhesymau pam, a does dim gwellhad. Dim ond un ffordd sydd o Drechu Clefyd Macwlaidd am byth. Mae’n rhaid inni ariannu llawer mwy o ymchwil nawr, fel ein bod yn canfod gwellhad, neu ddod o hyd i driniaethau a all ei atal.
Gyda’n gilydd gallwn ariannu'r ymchwil i geisio canfod gwellhad. Gyda’n gilydd gallwn sicrhau na fydd y genhedlaeth nesaf yn colli eu golwg, eu hyder, na’u cariad at fywyd yn sgîl clefyd macwlaidd.
I gael rhagor o wybodaeth am y datganiad hwn i’r wasg, cysylltwch ag Andrew Gray, swyddog y wasg a chysylltiadau cyhoeddus, y Gymdeithas Facwlaidd ar 01264 326621 neu andrew.gray@macularsociety.org
Gellir cysylltu â Gwasanaeth Cymorth wrth Deithio Trafnidiaeth Cymru ar 03330 050 501. Ar agor rhwng 8am a 8pm bob dydd, ar wahân i ddydd Nadolig. Gellir cysylltu â’r gwasanaeth hwn hefyd trwy Destun y Genhedlaeth Nesaf - ffoniwch ein tîm Passenger Assist drwy'r gwasanaeth Text Relay ar 18001 03330 050 501.
Gellir trefnu i brynu tocynnau, neilltuo seddau (pan fydd hynny ar gael) a chael cymorth wrth deithio waeth pwy yw’r cwmni trên.
